Một số biện pháp phát triển năng lực giao tiếp toán học cho học sinh

Thứ năm - 09/11/2023 05:25

Một số biện pháp phát triển năng lực giao tiếp toán học cho học sinh trong dạy học chương “Tập hợp - Mệnh đề” của tác giả: Cao Thị Hà, Nguyễn Thị Phương Thảo

Giao tiếp làđiều kiện tồn tại của cá nhân và của xã hội loài người;nhờgiao tiếp,con người gia nhập vào mối quan hệxã hội, lĩnh hội nền văn hóa xã hội, quy tắc, chuẩn mực xã hội (John Anderson, 2015). Như vậy, giao tiếp là điều kiện cần thiết cho quá trình học tập diễn ra.Giao tiếp là năng lực được PISA (Chương trình đánh giá học sinh(HS)quốc tếcủa Tổchức hợp tác và phát triển kinh tếchâu Âu -OECD) coi là khảnăng hiểu được các vấn đềtoán học qua giao tiếp bằng viết, nói, đồhọa và còn là khảnăng bày tỏquan điểm toán học của mình theo các cách khác nhau (OECD,2013).OECD (2013) đã xác định 8 năng lực thểhiện hiểu biết toán học của HS, trong đó giao tiếp, sửdụng ngôn ngữkí hiệu là các năng lực quan trọng.Năng lực giao tiếp toán học(GTTH)là một trong 5 năng lực toán học cốt lõi được xác định trong Chương trình giáo dục 2018. Do vậy, trong quá trình này, giáo viên(GV)không chỉcó cơ hội truyền thụtri thức toán học mà còn phải giúp HShình thành năng lực toán học, trong đó có năng lực GTTH.Trong thực tếdạy học ởtrường phổthông,mặc dù đã có sựquan tâm đến việc phát triển năng lực GTTH cho HS, tuy nhiên GV dạy Toánthường chưa có nhiều các biện pháp cụthểđểphát triển năng lực này cho người học. Đối với HS, các em thường chỉquan tâm đến kết quảmà chưa chú trọng vào việc biểu diễn chính xác các kí hiệu toán học, mối quan hệgiữa các đại lượng và cách trình bày lập luận logic, chặt chẽ, khoa học. Trong chương trình Đại số10, “Tập hợp-Mệnh đề” là chương đầu tiên của môn Đại số. Khi học chương này, lần đầu tiên HS nghiên cứu một cách tường minh khái niệm “mệnh đề”và các phép toán vềmệnh đề,nghiên cứu một cách tường minh các phép toán trên tập hợp nên các em thường gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, “Tập hợp-Mệnh đề” cũng là chương mà tạo nhiều cơ hội cho HS trong việc phát triển năng lực ngôn ngữToán học. Trong bài báo,chúng tôi đềxuất một sốbiện pháp đểHSphát triển năng lực GTTH trong dạy học chươngnày,từđó giúp các em học tập thuận lợi và có hiệu quảcao hơn.