Truyện ngắn: Chuyện ở khu rừng vạn dặm

Ở nơi xa tít mù khơi, nơi bị che phủ bởi mây mù và lẩn khuất sau những dãy núi xanh thẳm có một khu rừng rộng mênh mông, quanh năm bóng cây rợp mát. Cư dân nơi đây gọi vương quốc của mình là Khu Rừng Vạn Dặm. Đã lâu lắm rồi, những cư dân sinh sống nơi đây gần như chẳng rời khỏi khu rừng, chẳng đi ra thế giới bên ngoài. Người ta có thể nhìn thấy trên những cành cây cao hay bên dưới mặt đất, trong những cái hang là nơi cư dân của rừng sinh sống. Cuộc sống của họ quanh quẩn với nhịp điệu quen thuộc. Người lớn làm việc, trẻ con chơi đùa; đến giờ ăn thì ăn, đến giờ ngủ thì ngủ, chẳng có bất kì thứ gì liên quan đến sách báo, ti vi, chẳng có thứ gọi là In-ter-net....Và tất nhiên, lớp học của những đứa trẻ cũng chỉ do bố mẹ chúng tự truyền kinh nghiệm sinh tồn trong khu rừng. Chỉ có những người già. Thỉnh thoảng, trong những dịp nhàn rỗi, họ mới ngồi lại cùng nhau hoài niệm về một thưở xa xôi kia, khi mà khu rừng đang nhộn nhịp, mọi cư dân có thể đi khắp nơi, học hỏi và trở về kể thêm bao điều mới lạ. Ngày lại ngày, cuộc sống ở Khu Rừng Vạn Dặm vẫn cứ êm đềm trôi qua như vậy, chẳng có gì thay đổi. Cho đến một buổi sáng nọ.

Như bao ngày khác, sau khi ăn xong bữa sáng, những đứa trẻ quanh đó ra ngoài rủ nhau đi chơi. Nhím Xù với thân hình tròn xoe như một quả bóng đầy gai đề nghị:

- Hôm nay chúng ta chơi trò khám phá đi.

- Khám phá đâu mới được cơ chứ! Thỏ Xám lên tiếng thắc mắc.

- Tớ đề nghị ra bìa rừng. Nghe nói ngoài đó nhiều điều vô cùng hấp dẫn. Hươu Sao nhanh nhảu.

- Ôi, các cậu không nhớ lời dặn của người già ư, tuyệt đối không được ra khỏi khu rừng. Mẹ tớ còn bảo ngoài kia đáng sợ lắm. Lợn Ụt ịt lên tiếng.

Ụt ịt chưa kịp nói xong thì Sóc Nâu đã láu táu:

-  Ôi dào! Tớ chả tin ngoài kia có gì đáng sợ đâu. Chắc cũng chỉ là cây cối như trong này thôi mà. Tớ tò mò lắm rồi ấy. Mà chúng ta chỉ đến bìa rừng chứ có ra ngoài đâu mà. Sợ gì chứ! Tất cả đi theo tớ.

Thế là theo bước chân dẫn đầu của Sóc, cả bọn kéo nhau đi về phía bìa rừng. Sóc Nâu đang vừa đi vừa nhảy nhót và hát, bỗng kêu thé lên: Aaaaaa….!!!! Cứu tớ!!

- Có chuyện gì thế? Cả bọn cùng đồng thanh.

 Mấy đứa cùng nhìn xuống phía dưới chân Sóc Nâu. Chếch phía bên đường, chúng thấy một con chim màu nâu xám đang nằm gục xuống, hai cánh sả đi vì cõng một vật gì to bự gần gấp đôi thân hình.

- Con gì vậy nhỉ? Tớ chưa gặp bao giờ. Ụt ịt khe khẽ nói.

Thỏ Xám xì mũi.

- Cậu đúng là chẳng biết gì cả. Đó là Cú Mèo. Không phải con mèo hôi như cú nhé mà là một loại chim. Mẹ tớ bảo chim Cú Mèo thông thái lắm nhá. Các cậu nhìn đi, bác Cú Mèo đeo cả một cặp kính dày cộp đây này.

 Khi cả bọn đang nhao nhao phán đoán đủ thứ thì bỗng mắt bác Cú Mèo từ từ mở ra, tròn đến thô lố rồi cất giọng khàn khàn:

- Đây là đâu và chuyện gì đang xảy ra với ta thế này?

Nghe tiếng hỏi, cả bọn giật mình, thụt lùi lại mấy bước. Chúng đùn đẩy lẫn nhau một lúc rồi Nhím Xù lấy hết can đảm lên tiếng:

- Thưa bác, đây là Khu Rừng Vạn Dặm. Chúng cháu sống ở đây. Khi đang trên đường đi ra bìa rừng thì chúng cháu thấy bác nằm trên đường ạ!

- Ôi, thế là ta lại kiệt sức lần nữa. Đúng là quyển sách dày và nặng quá mức.

Vừa nói Cú Mèo vừa kéo quyển sách dày trịch rơi bên cạnh, vuốt ve cẩn thận và lật giở từng trang kiểm tra xem có bị làm sao. Còn lũ trẻ thì tò mò tròn mắt nhìn. Thỏ Xám láu táu thắc mắc:

- Bác từ đâu đến mà tại sao lại mang cuốn sách nặng như thế này?

- Ôi, kể thì thật dài dòng. Ta vốn sống ở phương Bắc xa xôi và năm nào cũng phải bay về phương Nam tránh rét. Trên đường đi, ta gặp một cơn gió lốc mạnh và kiệt sức rồi rơi xuống. Thật may là cuốn sách vẫn còn nguyên.

- Bác ơi, thế cuốn sách này là gì thế ạ? Nhím Xù nhanh nhẹn hỏi.

- Ơ, các cháu không biết ư? Sách là thứ để ghi lại tri thức mà muôn loài tích lũy được từ xưa đến nay. Các cháu không đọc sách hay không đi học ư?

- Bọn cháu chưa ạ! Còn học thì có bố mẹ dạy. Cơ mà sách dùng để làm gì hở bác?

Nghe bọn trẻ con hỏi, Cú Mèo rất ngạc nhiên nhưng biết là lúc này chưa thể tìm hiểu hết mọi điều nên đành lên tiếng.

- Hình như ta đã bị thương ở cánh. Các cháu có thể đưa ta về khu làng của các cháu được không? Đến lúc đó ta sẽ giải đáp rõ hơn những câu hỏi của các cháu.

- Vâng ạ!

Bọn trẻ đồng thanh đáp rồi phân công nhau làm tạm một cái cáng khiêng bác Cú Mèo về nơi mọi người sinh sống. Cả khu rừng nhốn nháo vì sự xuất hiện của một nhân vật lạ. Mọi người xúm đến nhà của Thỏ để tìm hiểu và hỏi về cuộc sống bên ngoài. Khu rừng nhộn nhịp hẳn lên và Cú Mèo cũng phần nào hiểu được cuộc sống trong Khu Rừng Vạn Dặm rồi quyết định:

 - Thưa các cư dân của rừng, vì thích cuộc sống yên bình và thiên nhiên tuyệt đẹp ở đây, xin phép mọi người cho tôi được ở lại một thời gian, nếu có gì mong mọi người giúp đỡ hộ.

- Hoan nghênh bác ở lại khu rừng!! Nào mọi người cùng hỗ trợ bác Cú Mèo xây nhà nhé, trên cây sồi kia kìa!

Từ ngày khu rừng có thêm thành viên mới, lũ trẻ con có thêm chỗ để khám phá. Quả thật Cú Mèo đã kể cho chúng bao điều hay ho về cuộc sống bên ngoài, về những khu rừng khác, những cánh đồng, dòng sông, thành phố của sinh vật mà Cú Mèo gọi là Con người.... Nhưng đặc biệt nhất, chúng được lật xem quyển sách khổng lồ. Chao ơi, cuốn sách như một thế giới kì diệu. Trong đó có bao nhiêu hình vẽ về những thứ kì lạ; ghi chép những câu chuyện mà bác Cú Mèo gọi là cổ tích, ngụ ngôn; lại còn những thứ gọi là khoa học kĩ thuật nữa chứ... Chúng thích mê! Ngày nào cũng như ngày nào, sau khi xong những việc bố mẹ giao là lũ trẻ lại tập trung tại nhà Cú Mèo. Chúng ríu rít muôn vàn câu hỏi, muôn vàn thắc mắc.

- Tớ cũng muốn biết trong những trang sách ấy có gì mà bố mẹ chúng ta chẳng cho chúng ta ra ngoài khám phá thế giới ngoài kia. Sóc Nâu nói.

- Còn tớ muốn nghe kể chuyện cổ tích!

- Tớ thích chuyện về con người....

- Bác ơi bác, chúng cháu rất muốn biết những câu chuyện trong những cuốn sách mà bác đã đọc ở thế giới ngoài kia. Bác kể cho chúng cháu nghe đi được không ạ?

Bác Cú mèo nhìn lũ trẻ đang háo hức, cười hiền hậu rồi nghiêng người sang một bên bảo:

-Được, được! Các cháu vào đây nào!Thế là cả bọn ùa vào nhà, ngồi xung quanh Cú Mèo, bên cạnh cuốn sách khổng lồ háo hức nghe chuyện. Ngôi nhà của Cú Mèo dường như đã trở thành một lớp học đặc biệt.

Sóc con ngày nào nghe xong cũng hớn ha hớn hở về kể ngay cho bố và mẹ những điều mà cậu nghe kể. Một hôm, Sóc Nâu mạnh dạn hỏi bác Cú mèo:

 - Bác ơi, nếu như những cậu chuyện mà bác kể, vậy chúng cháu cần được đến trường, cần học thêm thật nhiều điều từ sách, từ thế giới rộng lớn ngoài kia đúng không ạ?

- Đúng rồi cháu. Tri thức là thứ rất diệu kì. Nó giúp ta khám phá được bao nhiêu bí ẩn từ cuộc sống, và cũng làm nên bao điều kì diệu.

- Nhưng bố mẹ chúng cháu bảo rằng chẳng cần học nhiều làm gì, chỉ cần những điều giúp chúng cháu sinh tồn trong khu rừng là được. Chúng cháu vẫn phải ở đây chẳng được đi khám phá thế giới ngoài kia đâu. Cáo xụ mặt đáp lại.

… Chiều, hoàng hôn buông xuống một màu đỏ rực bao trùm cả khu rừng. Chập tối, cả khu rừng trở nên yên tĩnh, chỉ còn tiếng mấy nhà chim đang gọi nhau vào tổ. Ngồi bên mẹ, sóc con hỏi:

- Mẹ ơi tại sao con với các bạn chẳng được ra ngoài kia, chẳng có trường học và cũng chẳng có những cuốn sách để đọc hả mẹ?

Sóc mẹ nhìn đứa con của mình rồi trầm tư. Ngày ấy, sóc bố vì ra ngoài kia kiếm ăn chẳng may bị lọt vào lưới của một tên thợ săn và bị bắt đi khỏi khu rừng. Ngày ấy, cả khu rừng hoảng loạn vì cư dân trong rừng cứ lần lượt mất tích. Thứ thì bị bắt, thứ thì bị giết. Những sinh vật gọi là Con người ấy còn lùng sục khắp nơi, tàn phá cây rừng, đào đi bao thứ cây cỏ quý hiếm, tận diệt sự sống phong phú của rừng. Cư dân khu rừng phải lùi sâu, lùi sâu mãi đến tận miền đất xa tít mù khơi này. Để tách biệt hẳn với quá khứ đáng sợ kia, cư dân cả Khu Rừng Vạn Dặm từng thề sẽ không bao giờ đặt chân ra bên ngoài nữa.. Thấy mẹ mình im lặng như thế, sóc con kể:

- Hôm nay vui lắm mẹ ơi, bác Cú Mèo kể cho chúng con nghe câu chuyện Ếch ngồi đáy giếng. Bác ấy bảo chúng con cần phải có hiểu biết rộng lớn để không trở thành như bạn Êch. Mẹ ơi, cho con học với bác Cú Mèo rồi con đi ra ngoài kia khám phá nha mẹ?

Sóc mẹ im lặng nhìn con, nghĩ lại câu chuyện “Ếch ngồi đáy giếng”. Phải chăng, nếu cứ mãi thế này, khu rừng sớm muộn sẽ trở thành một cái giếng chật hẹp??

Mấy ngày sau đó, sóc mẹ đã kể lại suy nghĩ của mình cho mọi người trong làng nghe về việc tiếp nhận những tích cực và ảnh hưởng của thế giới ngoài kia. Mọi người đều tự nhận ra, điều đó.  Nhưng, làm thế nào để có thể thay đổi được, thay đổi như thế nào là điều không hề dễ. Các bô lão trong rừng cùng nhau bàn bạc rất lâu. Một ngày kia, Sóc mẹ và một số đại diện của khu rừng đã tìm đến nhà của Cú Mèo. Sóc Mẹ mở lời:

- Thưa bác Cú Mèo, rất cảm ơn những gì bác làm cho lũ trẻ. Sống ở đây khá lâu, chắc bác đã nghe được đôi điều về Khu Rừng Vạn Dặm. Đã khá lâu rồi, chúng tôi không tiếp xúc với thế giới bên ngoài. Cứ nghĩ mọi chuyện sẽ không sao, nhưng sự xuất hiện của bác đã giúp chúng tôi hiểu ra mọi thứ đang không ổn. Chúng tôi sợ rồi lũ trẻ trong khu rừng sẽ chẳng còn hiểu gì nhiều về thế giới bên ngoài, về muôn màu cuộc sống. Bởi vậy, chúng tôi rất mong được sự giúp đỡ của bác.

- Là một người từng đi nhiều nơi, chứng kiến nhiều việc, tôi nghĩ rằng, chẳng thể ngăn cách sự tò mò và mong muốn khám phá thế giới của con trẻ đâu các bác ạ. Chúng cần có tri thức, cần có hiểu biết, cần được tiếp xúc với cuộc sống bên ngoài thì mới có thể sống tốt được.

- Vâng, chúng tôi cũng đã hiểu được điều đó. Nhờ bác giúp cho!

- Cho phép tôi tò mò: chắc là nhiều gia đình trong khu rừng ít nhiều vẫn còn lưu giữ những cuốn sách chứ ạ?

Những cư dân trong khu rừng nhìn nhau, rồi cụ Hươu Sao lên tiếng:

-Vâng, thú thực với bác là những người già cũng có giữ được một ít, nhưng không có nhiều. Bác cần những cuốn sách để làm gì?

- Ta có thể dạy cho các cháu học chữ, dạy cách đọc sách, thậm chí, khi đã trưởng thành hơn, các cháu có thể vững tâm tiếp xúc với cuộc sống bên ngoài khi được trang bị tốt kĩ năng sinh tồn trong cuộc sống.

- Nhưng, chúng tôi không có nhiều sách.

- Điều đó không lo. Trên đường đến bay đi tránh rét, cách Khu Rừng Vạn Dặm không xa lắm, tôi biết có một thị trấn khá sầm uất, tôi nghĩ ở đó có bán nhiều sách. Tôi cần mọi người giúp tôi dựng một căn nhà rộng rãi trong rừng để làm thư viện đọc sách cho các cháu. Cũng cần một số người biết chữ và hiểu biết nhiều trong ràng làm giáo viên và người hướng dẫn các cháu cùng cư dân trong rừng biết đọc và tích lũy tri thức từ sách.

Thế là, từ cuộc gặp mặt đó, Khu Rừng Vạn Dặm như thay đổi hẳn. Mọi cư dân trong rừng tập trung cho việc xây dựng thư viện. Người thì góp gỗ, nhà góp bàn ghế, giá để sách, nhà thì góp sách; lũ trẻ cũng chung tay phát cỏ cây xung quanh thư viện, trồng lên đó những cây non và những bông hoa rừng. Một tuần sau, khi thư viện bắt đầu hoàn thành, bác Cú Mèo cùng Sóc Nâu, Thỏ Xám, và một số thanh nhiên đi đến thị trấn bên kia sông, cách khu rừng khoảng 10 dặm. Cú mèo bay trên không dẫn đường, mọi người ở phía dưới bám sát theo, chẳng mấy chốc qua nửa ngày đã đến nơi. Mặc dù đứng từ xa vẫn thấy được sự ồn ào náo nhiệt của thị trấn này, khác hẳn với ngôi làng họ đang ở. 

Trong căn nhà kho cũ của thị trấn, mọi người bắt đầu tìm những cuốn sách được cất từ rất lâu. Mãi đến chập tối, công việc mới hoàn thành. Bác Cú Mèo và bọn trẻ đành đợi đến sáng mai mới có thể trở về. Khi mặt trời lên, đoàn người xuất phát bắt đầu hành trình đưa sách về. Đường về rừng như ngắn lại hay tại cảm xúc vui mừng khi mang được những cuốn sách về rừng cho mọi người khiến cho việc đi đường trở nên nhanh hơn

Từ ngày sách đến với ngôi làng nhỏ, ai cũng vui mừng. Chỉ cần có thời gian rỗi là cư dân của khu rừng lại đến thư đọc sách. Khu rừng bỗng yên tĩnh hẳn. Không còn tiếng la hét hay quát mắng bọn trẻ vì những trò nghịch dại, không còn âm thanh ồn ào xuyên suốt cả những buổi trưa.. .  Ngày lại ngày trôi qua, Khu Rừng Vạn Dặm vẫn ở nơi xa tít mù khơi, vẫn ẩn sau dãy núi xanh thẳm nhưng đã không còn tách biệt với cuộc sống bên ngoài. Có lẽ một ngày kia, không xa lắm, những đứa trẻ của khu rừng sẽ tự tin bước ra thế giới bên ngoài…

                                                                        Phạm Thị Hà Anh

                                               Lớp 9B - TrườngTHCS Hoàng Xuân Hãn, Đức Thọ